Van verspilling naar verwaarding
Momenteel verdwijnt een derde van plantaardige neven-reststromen die vrijkomen tijdens oogsten, verwerking en productie als afval of veevoer. Met het ‘Food from Food’-project, of ‘Triple F’ zoals het ook wel genoemd wordt, worden mogelijkheden onderzocht om verspilling te voorkomen en meer voedingsproducten te halen uit de reststromen. Projectleider Monique Sonnemans van Brainport Development is van mening dat voedselverspilling vanuit ethisch- en duurzaamheidsoogpunt niet te verantwoorden is en geminimaliseerd dient te worden. In de keten van boer tot bord wordt een derde van ons voedsel verspild. In de voedingsindustrie is er een toenemend bewustzijn in de (her)waardering van plantaardige reststromen om zo verdere voedselverspilling te kunnen tegengaan, maar de sector loopt nog tegen verschillende moeilijkheden aan zoals de grote volumes die verwerkt moeten worden en de strenge hygiëne-eisen. Vaak gaan voedselresten toch verloren omdat er geen geschikte herbestemming voor gevonden wordt.
Sonnemans: “Aan de andere kant groeit het bewustzijn dat we met z’n allen minder voedsel zouden moeten verspillen. Jaarlijks gooien we alleen in al Nederland en Vlaanderen voor tonnen aan goed (plantaardig)voedsel weg. Preigroen, vervormde wortels of komkommers, verse sinaasappel(schillen) of met zand besmeurde witloofbladeren. Als we slimmer gebruik maken van plantaardige nevenstromen, kunnen we een groot deel van het dreigende voedseltekort tackelen. Met dat idee in het achterhoofd is 4 jaar geleden ‘Food from Food’ gestart. Binnen het project hebben tientallen ondernemers én onderzoeksinstellingen uit Nederland en Vlaanderen intensief samengewerkt om voedselverspilling tegen te gaan. Dat heeft geleid tot diverse succesvolle projecten rondom de verwaarding van plantaardige nevenstromen.“
‘Food from Food’ richt zich namelijk op verschillende reststromen uit de consumptie, zoals wortel, fruit, oesterzwamvoetjes en rabarber in Nederland en prei, fruit, bierbostel en witlof in België. Een ‘kansenkaart’ van de grensregio is uitgewerkt met een overzicht van vraag en aanbod bij bedrijven wat betreft plantaardige reststromen, inclusief de verschillende technologieën die toegepast kunnen worden om resten te herbestemmen zoals bijvoorbeeld drogen, vriezen of verhitten.
Productvoorbeelden
Voorbeelden van initiatieven die voortgekomen zijn uit ‘Food from Food’ zijn het fermenteren van groenten die verloren dreigen te gaan, het produceren van smaakvolle oliën uit notenpulp, het verwerken van non-premium fruit in siropen en sappen en de ontwikkeling van bloem, bindmiddel en siroop uit appelschillen of circulaire tempeh uit pulp van peulvruchten en soja.
Ook De Aardappelhoeve is zo’n bedrijf dat geholpen is door het project. Het teelt 300 ha aardappelen voor de Belgische retailmarkt, waaronder ook zoete aardappelen. Het probleem is echter dat zowel de te kleine als de te grote zoete aardappelen niet verkocht kunnen worden. Op jaarbasis betekent dit een uitval van zo’n 200 ton. Samen met de projectpartners van ‘Food from Food’ heeft het bedrijf hiervoor een oplossing gevonden: de ontwikkeling van een ovensnack op basis van zoete aardappel.